Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Queirello(-vessiculado)
Carex vesicaria
Cyperaceae
Àutri noum : Moutouso, Sagneto.
Nom en français : Laîche à utricules renflés.
Descripcioun :Aquesto queirello, raro au nostre, que trachis en ribo de mueio e de palun, a de fueio bèn verdo, plegado e un pau larjo (4 à 8 mm). La tijo, lisco, es en triangle, e porto 2 à 3 espigo masclo bruno e 2 à 3 espigo femello dreissado emé d'escaumo pounchudo. Se recounèis subretout à sis utriculo clinado e larjo (4 à 7 mm) qu'an un long bè (1,2 à 2,2 mm) bifide (dènt de 0,4 à 0,8 mm).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Eloufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Carex
Famiho : Cyperaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 6 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Mueio
- Bas palun
- Ribo d'estang
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Carex vesicaria L., 1753